Bóbr (Castor fiber)
Ekologia według Bobra.
Choć jego budowle potrafią wyrządzić wiele szkód, to wbrew pozorom w niektórych przypadkach jest niezwykle pomocny!
To właśnie jego zapory przywracają życie na terenach, które często przez ingerencję człowieka zostały sztucznie osuszone.
W płytkich zakolach rzek, które powstają przy jego żeremiach, znajdują schronienie bardzo liczne gatunki zwierząt i roślin. Rozlewiska są naturalną ostoją dla młodego ptactwa pływającego, które właśnie tam, spokojnie dorasta, bez konieczności wyłączania odcinków rzeki i tworzenia dla nich ostoi.
Pod ochroną króla.
Pierwszym honorowym obrońcą tych, jak się niedługo okaże niezwykłych stworzeń był Bolesław Chrobry, który w XV wieku utworzył nawet straż bobrową, która walczyła z kłusownictwem.
Jak wygląda bóbr?
Bobry to największe, polskie gryzonie. Ważą niespełna 30 kg i mierzą około metra.
Najbardziej charakterystyczną cechą jest płaski ogon. Ale po co bobrom taki?
Większość zapewne pomyśli że chodzi o napęd podwodny a tymczasem bobrowy ogon zwany pluskiem lub kielnią ma zupełnie inne, dwa, bardzo istotne zastosowania.
Zwierzątko to jest płochliwe i bardzo troszczy się o bliskich, więc ,gdy poczuje się zagrożone chlapie tym ogonem z calej siły, w ten sposób ostrzegając o niebezpieczeństwie. Jest takim sygnalistą.
Bóbr ma krótkie łapki, więc kiedy musi przegryźć drzewo, staje sobie na tym ogonie jak na podporze.
Jego ogon jest niezwykle silny. Tak samo silne są również jego zęby. Im zdrowsze, tym bardziej żółte, a wręcz czerwonawe. Wynika to z wysokiej ilości żelaza w szkliwie. To właśnie dzięki nim może pozyskiwać drewno na swoje tamy.
Jak żyją bobry?
Bobry żyją 30 lat, aktywne są głównie nocą. W ciągu dnia, kiedy odpoczywają, dużą wagę przykładają do pielęgnacji. Szlifują swoje zęby i pielęgnują futerko.
Kiedy bóbr wynurza się z wody, otrzepuje się i długo masuje brzuszek łapkami aby pozbyć się z niego wody.
Jego zapach przypomina woń piżma i właśnie dlatego w przeszłości wydzielina wykorzystywana była w medycynie a także w zakładach perfumeryjnych.
Bobry to wspaniali pływacy. Nie pływają szybko, ale potrafią wytrzymać pod wodą nawet 10 minut. Bardzo pomocna jest w tym trzecia powieka. Chroni oczy i umożliwia widzenie pod woda niczym nasze maski pływackie.
Bobry budują domy w skarpach nad wodą, tamy tworzą tam, gdzie nie mają szans znaleźć innego schronienia. Spływając rzeką Wdą, zwłaszcza na odcinku z Młynek możemy zauważyć takie otwory nad poziomem wody. Niestety, nie zobaczymy w nich bobra, gdyż ci budowlańcy tworzą w ten sposób szyby wentylacyjne. Właściwe drzwi do ich domków znajdują się pod wodą.
Jak wygląda taki rok pana bobra w jego domku?
Bobry są bardzo rodzinne i inteligentne. Ruja, czyli zaloty zaczynają się z początkiem stycznia. Oczywiście o względy walczą w wodzie. Zakończone sukcesem, przynoszą owoc po upływie 100 dni, w kwietniu lub maju, kiedy to rodzą się zwykle trzy malutkie bobry.
W gnieździe rodziców spędzają 2 lata, ale od samego początku świetnie pływają i widzą.
Malutkie bobry wydają odgłosy zupełnie przypominające płacz malutkiego dzieciątka.
Wiosną i latem żywią się ponad 200 rożnymi gatunkami roślin, co ciekawe nie pogardzą np. jabłuszkiem kiedy w pobliżu znajduje się sad. Dopiero jesienią smakują im gałązki. To właśnie wtedy można zauważyć charakterystycznie nadgryzione pnie i gałęzie. Bobry jedzą też liście, młode pędy i korę.
Kiedy zbliża się zima, robią zapasy do swojej spiżarni. Zatapiają gałązki i kłącza pod wodą. Bobry nie zapadają w zimowy sen, dlatego przygotowania spiżarni i nabieranie ciałka w tłuszcz jest dla nich bardzo ważne.
Bóbr i jego działalność niejednokrotnie sprawiała ludziom dużo problemów. Przykładem może być niszczenie wałów przeciwpowodziowych, zalewanie terenów rolnych itp. Lecz są miejsca gdzie jego występowanie jest niezwykle pożyteczne.
Niewątpliwie krajobraz Borów Tucholskich, pełnych jezior i meandrujących rzek i strug, idealnie nadaje się dla bobra. Dzięki jego niezwykłym budowlom powstają liczne rozlewiska i bagna, które są naturalną ostoją dla rozwoju wielu rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt.
